Fransa'nın ardından İngiltere, Portekiz, Kanada ve Avustralya da Filistin devletini tanıyarak Filistin'i resmen tanıyan ülkeler dalgasına katıldı. İsrail ise sert tepki gösterdi.
Bazı Batılı ülkelerin Filistin devletini tanıma kararı, Birleşmiş Milletler (BM) merkezinde düzenlenen bir konferansa katılan dünya liderlerinin belirttiğine göre, iki devletli çözümün onaylanması yönünde bir ivme oluşturabilir. İşte ülke liderlerinin açıklamaları:
Macron: "Artık zamanı geldi"
Konferansa eş başkanlık yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, dün ülkesinin Filistin’i tanıdığını ilan etti. Bu açıklama, BM Genel Kurulu’ndaki kalabalık tarafından uzun süre alkışlandı.
Macron, “Zamanı geldi. Bu yüzden, ülkemin Orta Doğu’daki tarihî taahhüdüne, İsrail halkı ile Filistin halkı arasındaki barışa sadık kalarak, bugün Fransa’nın Filistin Devleti’ni tanıdığını ilan ediyorum. Bu karar, İsrail’in Filistin topraklarına yönelik saldırısının ikinci yılına yaklaşırken Gazze Şeridi’nde giderek kötüleşen insani kriz ortamında alındı" dedi.
Bu acı dolu dönemin her iki taraf için de sona ermesi adına acil eyleme ihtiyaç olduğunu söyleyen Macron, “Burada olmamızın sebebi zamanı gelmiş olmasıdır. Hamas’ın elinde bulunan 48 rehinenin serbest bırakılmasının zamanı geldi. Savaşın, Gazze’deki bombardımanların, katliamların ve göç eden halkın durdurulmasının zamanı geldi" diye konuştu.
İsrail’in BM Daimi Temsilcisi Danon: "Tiyatro izliyoruz"
İsrail’in BM Daimi Temsilcisi Danny Danon, “İyi günler. (Fransa) Cumhurbaşkanı (Emmanuel) Macron ve meslektaşları sözde konferans için toplandığında birkaç dakika içinde bir tiyatro izleyeceğiz. Bu bir tiyatro çünkü hepimiz biliyoruz ki bunun gerçekle bir ilgisi yok. Hamas bu konferansı övüyor ve bunu 7 Ekim’in meyvesi olarak tanımlıyorsa, ortada bir sorun var demektir. Bir terör örgütü burada olup biteni destekliyorsa bu utanç vericidir. Cumhurbaşkanı Macron ve diğer liderlere şunu söylemek isterim: Hayal kırıklığına uğradık. 8 Ekim’de İsrail’in yanındaydınız. Rehinelerden bahsettiniz. Bugün ise yolunuza devam ediyorsunuz. Rehineleri geride bırakmaya çalışıyorsunuz. Biz onları unutmayacağız" diye tepki gösterdi.
Netanyahu: "Teröre verilen büyük bir ödül"
Başbakan Binyamin Netanyahu, kararı “teröre verilen büyük bir ödül” olarak nitelendirerek, "7 Ekim’deki korkunç katliamın ardından Filistin devletini tanıyan liderlere açık bir mesajım var: Siz teröre büyük bir ödül veriyorsunuz. Ve size bir mesajım daha var: Bu olmayacak. Ürdün’ün batısında bir Filistin devleti kurulmayacak" iddiasında bulundu.
Daha sert bir ton kullanan Netanyahu, BM Genel Kurulu’na hitap etmek ve ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere bulunduğu Amerika ziyaretinin ardından bu kararlara yanıt vereceklerini de söyledi: “Ülkemizin kalbine bir terör devleti dayatma girişimine yanıt, ABD’den dönüşümün ardından verilecektir. Bekleyin.”
AB Konseyi Başkanı Costa: "Felakete son verilmesi gerekiyor"
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa, pazartesi günü yaptığı konuşmada 27 üyeli AB’nin bölgede barıştan yana olduğunu vurgulayarak, bu yöndeki girişiminden ötürü Fransa’ya teşekkür etti.
Costa, “Orta Doğu’da barış için kritik bir dönemeçte bizi bir araya getiren Fransa ve Suudi Arabistan’ın girişimine teşekkür etmek istiyorum. Bölge bugüne kadar çok fazla savaş, şiddet, terörizm ve ölüm gördü” diye konuştu. Costa ayrıca, “Bugün Gazze’de bir insani felaketle karşı karşıyayız. Aileler parçalanıyor; açlık savaş silahı olarak kullanılıyor. Bu felakete son verilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Mahmud Abbas: "Hamas silah bırakacak"
Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, tanıma konusundaki kıvılcımdan duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve bu konuda hâlâ kararsız olan diğer ülkeleri de aynı tutumu izlemeye çağırdı: "Filistin Devletini tanıyan ülkelerin tutumlarını takdir ediyor ve henüz tanımamış olanları da bunu yapmaya çağırıyoruz."
Batı'nın Gazze'nin geleceğine ilişkin endişelerini hafifletmek amacıyla, Filistin Yönetimi'nin bölgenin yönetiminden sorumlu tek organ olacağını, Hamas ve diğer silahlı grupların silahlarını bırakacağını iddia eden Abbas, şöyle devam etti:
"Hamas'ın yönetimde bir rolü olmayacak. Diğer gruplarla birlikte silahlarını Filistin Yönetimi'ne teslim etmelidir çünkü biz silahsız tek bir devlet, tek bir hukuk ve tek bir meşru güvenlik gücü istiyoruz."
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic: "Ödül değil, Filistinlilerin hakkı"
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, Filistin Devleti’nin tanınmasının Filistinlilere bir ödül olmadığını, onların hakkı olduğunu belirtti.
BM Genel Kurulu için ABD’de bulunan Milanovic, Hırvatistan’ın da tanımayı yapması gerektiğini ve hükümetten meclise gelecek öneriye bağlı olarak bunu destekleyeceğini vurguladı.
Milanovic, şunları ifade etti: "Filistin tanınmalı, bu bir ödül değil onların hakkı. Bunu Hırvatistan da yapmalı, bunun ne zaman olacağı, hükümetten meclise gelecek öneriye bağlı, ben bunu destekleyeceğim. İsrail öldürmeye devam edecek, bu öldürücü bir rejim, çünkü bir koruyucuları olduğu sürece bunu yapabileceklerine karar vermişler."
İrlanda Başbakanı Martin: "Filistin'i tanıyan ülkeleri tebrik ediyoruz"
İrlanda Başbakanı Micheal Martin ise açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
"Ailesi için yemek arayanlar, doktorlar, yardım görevlileri ve gazeteciler hedef gözetilerek vuruldu. Dünyanın gözü önünde soykırım olarak tanımlanan bir şeyin gerçekleştirildiği noktaya ulaştık. Filistin Devleti'ni tanıyan ülkeleri tebrik ediyor, henüz tanımamış ülkeleri ise bu kararı ciddi şekilde değerlendirmeye güçlü şekilde çağırıyoruz. Eğer şimdi iki devletli çözümü korumak için harekete geçmezsek, bunu gerçekleştirmek için çalışmazsak başka bir fırsatımız olmayabilir. Gelecek nesillere bırakacağımız miras bu olmamalı."
Filistin'i tanıyan ülke sayısı 160'a yaklaşacak
Avrupa ülkelerinden Malta, Belçika, Lüksemburg, Andorra ve San Marino’nun da bugün başlayacak BM Genel Kurulu Üst Düzey Haftası sırasında Filistin devletini tanıyacaklarını açıklamaları bekleniyor.
Bu adımların ardından Filistin’i tanıyan BM üyesi ülke sayısının 160’a yaklaşacağı, bunun da son yıllardaki en büyük tanıma dalgalarından biri olacağı belirtiliyor. Sürecin, iki devletli çözüm için ivme kazandırabileceği değerlendiriliyor.
El Muhabir
