Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, kurbanla ilgili merak edilen konuları 10 soruda derledi.
1 - Kurban kesim vakti ne zaman başlar ve biter?
Kurban kesimi, bayram namazının kılındığı yerlerde namazın ardından başlar. Bayram namazı kılınmayan bölgelerde ise sabah namazı vaktinden itibaren kesim yapılabilir. Kurbanlık hayvanların, Kurban Bayramı’nın belirlenen günlerinde, gece veya gündüz fark etmeksizin kesilmesi gerekmektedir.
2 - Kimler kurban kesmekle yükümlüdür?
Kurban kesme yükümlülüğü, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına ulaşmış, temel ihtiyaçları ve borçları dışında yeterli miktarda mala sahip olan ve seferi olmayan Müslümanlara aittir. Bu kişiler, 80,18 gram altın ya da buna eşdeğer para veya eşyaya sahip olmaları durumunda kurban kesmekle mükelleftir.
3 - Kurban edilecek hayvanlar hangi nitelikleri taşımalı?
Kurbanlık hayvanın sağlıklı, organları tam ve iyi beslenmiş olması şarttır. Çok zayıf, ağır hasta, kesim yerine yürüyemeyecek kadar topal, bir veya iki gözü kör, boynuzları kökten kırık, dili, kuyruğu, kulakları ya da memelerinin yarısından fazlası kesik, dişlerinin çoğu dökülmüş hayvanlar kurban edilemez. Ancak doğuştan boynuzsuz, hafif topal, hafif hasta, bir kulağı yırtık ya da delik olan hayvanlar kurban olarak kullanılabilir.
4 - Kurbanlık hayvanı elektrik veya narkozla bayıltarak kesmek caiz midir?
Kurbanın geleneksel yöntemle kesilmesi tercih edilir. Ancak hayvana eziyet etmemek amacıyla elektrik şoku ya da narkoz gibi yöntemlerle bayıltılarak kesilmesi caizdir. Önemli olan, hayvanın kesim anında canlı olmasıdır. Eğer hayvan, şok etkisiyle kesim öncesi ölürse, kurban geçerli olmaz ve eti yenmez.
5 - Kurban kesmek yerine sadaka vermekle ibadet yerine getirilmiş olur mu?
Kurban ibadeti, yalnızca uygun hayvanın usulüne göre kesilmesiyle yerine getirilir. Hayvanın bedelini bağışlamak ya da sadaka olarak vermek, kurban ibadetinin yerini tutmaz. Aynı şekilde, kurban bedelini yoksullara veya yardım kuruluşlarına vermek de ibadeti tamamlamaz.
6 - Kurbanlık olarak satın alınan hayvana, daha sonra başkaları ortak edilebilir mi?
Büyükbaş hayvanlarda kurban kesmek isteyenler, en fazla 7 kişiyle ortak olabilir. Hayvan, ortaklaşa satın alınabileceği gibi, sonradan da 7 kişiyi geçmemek kaydıyla başkaları ortak edilebilir. Ancak her bir hissenin, hayvanın yedide birinden az olmaması gerekir.
7 - Kurbanın eti, derisi ve bağırsakları gibi kısımlarının kurban sahibi tarafından satılması caiz midir?
Kurbanın eti, sahibi ve ailesi tarafından tüketilebilir, zengin veya yoksul kişilere hediye ya da sadaka olarak verilebilir. Ancak et, deri, sakatat, yün veya süt gibi unsurların satılması caiz değildir. Hz. Peygamber (s.a.v), “Kim kurbanın derisini satarsa, kurban kesmemiş gibidir” buyurmuştur. Bu nedenle, satılan kısımların bedeli sadaka olarak dağıtılmalıdır.
8 - Vekaletle kurban organizasyonu yapan kuruluşların kurban etlerini satması caiz midir?
Kurban etlerinin satılması ya da başka amaçlarla kullanılması, kurban ibadetine aykırıdır. Vekaletle kurban kesen kuruluşlar, etleri satışa sunmadan ihtiyaç sahiplerine ulaştırmalıdır. Eğer etler, ihtiyaç sahiplerine dağıtılmasına rağmen elde kalır ve bozulma riski varsa, satılarak bedeli kurban sahiplerinin niyetine uygun şekilde ihtiyaç sahiplerine ulaştırılabilir.
9 - Kredi kartı ve taksitlendirme yoluyla kurban satın almak caiz midir?
Kurbanlık hayvan, nakit veya kredi kartıyla (tek çekim ya da taksitli) satın alınabilir. Ancak kredi kartı borcunun vadesinde ödenmesi ve faizli işlemlere düşülmemesi şarttır. Taksitle alınan hayvan, alıcının mülkiyetine geçtiği için kurban kesimine engel yoktur.
10 - Banka kredisiyle kurban kesilebilir mi?
Kurban, peşin veya borçlanarak satın alınabilir. Ancak borcun faizsiz olması gerekir. Kendi imkanlarıyla kurban kesemeyenlerin faizli krediyle kurban alması dinen uygun değildir.
El Muhabir
